بررسی کانی‌های رسی، منشأ و نحوه پراکنش آ‏نها در پلایای میقان اراک

Authors

  • حسین رحیم‎پوربناب استاد، دانشکده زمین‌شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران
  • لیلا عبدی کارشناسی ارشد، دانشکده زمین‎‌شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران
Abstract:

پلایای میقان به فرم حوضه درون قاره‌ای بسته‌ای است که در مرکز آبخوان دشت اراک واقع شده ‎است‎‎‎‎‎‎‎‎. این پلایا، دریاچه‌ای فصلی بوده و از نظر هیدروژئولوژیکی به عنوان سطح اساس فرسایش منطقه عمل می‎کند و محل مناسبی برای رسوبگذاری نهشته‎های آواری و شیمیایی است. برای بررسی رسوب‎شناسی و کانی‎شناسی رسوبات در سرتاسر ‎‎پلایا، 94 نمونه رسوب برداشته شد. 19 نمونه به‌صورت سیستماتیک از رسوبات سطحی، در مسیرهایی از مرکز به سمت حاشیه حوضه و 31 نمونه از 7 گمانه حفر شده در پلایا‎‎‎‎‎‎‎‎‎ اخذ شد و مورد مطالعات رسوب‌شناسی و کانی‌شناسی به‌وسیله اشعه ایکس (XRD) قرار گرفت. کانی‌های رسی موجود در پلایای میقان شامل کائولینیت، کلریت، ایلیت، ورمیکولیت و اسمکتیت است که از این میان کانی‌های ایلیت و کلریت دارای بیشترین فراوانی هستند. این کانی‌ها عموماً دارای منشأ آواری بوده و از طریق فرایند فرسایش مکانیکی ایجاد شده‎اند، بنابراین وجود آنها مبین ترکیب سنگ مادر است. بررسی توزیع نمونه‎های سطحی، بیانگر کاهش میزان کانی‎های رسی از حاشیه به سمت مرکز پلایا است؛ این امر با تغییرات دیگر کانی‎های آواری (کوارتز) موجود در پلایا هماهنگ است. همچنین درصد کانی‎های رسی همانند دیگر کانی‎های آواری در طول گمانه‎ها افزایش نشان می‎‎دهد، به‌طوری‌که بالا بودن سطح آب پلایا و اقلیم سرد و مرطوب‎تر گذشته (پلئستوسن انتهایی) را نشان می‌دهد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

منشاء، هیدروژئوشیمی و نحوه تکامل شورابه در پلایای میقان اراک

  پلایای میقان به فرم حوضه درون قاره‌ای بسته‌ای می‌باشد که در 15 کیلومتری شمال شرقی شهر اراک واقع شده‌است‌.‌ سطح آب پلایای این حوضه متأثر از حجم آب‌های زیر زمینی وارده به آن، بارندگی و تبخیر است. به‌منظور مطالعه شورابه‌‌ها و نحوه تکامل آن با حفر چاهک‌‌هایی در سه روند مشخص از مرکز پلایا به سمت حاشیه آن و به فواصل مشخص 2 کیلومتری، ١٩ نمونه شورابه از محدوده پلایا برداشته شد. با انجام آزمایشات شیمی...

full text

اثر فاکتور محیطی آب زیرزمینی در پراکنش تیپهای گیاهی در اراضی حاشیه پلایای میقان اراک

این تحقیق با هدف بررسی رابطه بین فاکتورهای محیطی آب و پوشش گیاهی می­باشد؛ به عبارت دیگر، یافتن فاکتورهایی می­باشد که بیشترین تأثیر را در پراکنش تیپهای پوشش گیاهی در حاشیه پلایای اراک دارند. پس از تهیه نقشه اولیه پوشش گیاهی اقدام به نمونه­گیری از آب و پوشش گیاهی گردید. سپس متغیرهای آب شامل K،Na،Cl،Mg،  %Na(درصد سدیم تبادلی)، Th،SAR، Co3، Hco3، So4، TDS (سختی کل)، EC، pH و Anion (سولفاتها، بی­کرب...

full text

اثر فاکتور محیطی آب زیرزمینی در پراکنش تیپهای گیاهی در اراضی حاشیه پلایای میقان اراک

این تحقیق با هدف بررسی رابطه بین فاکتورهای محیطی آب و پوشش گیاهی می­باشد؛ به عبارت دیگر، یافتن فاکتورهایی می­باشد که بیشترین تأثیر را در پراکنش تیپهای پوشش گیاهی در حاشیه پلایای اراک دارند. پس از تهیه نقشه اولیه پوشش گیاهی اقدام به نمونه­گیری از آب و پوشش گیاهی گردید. سپس متغیرهای آب شامل k،na،cl،mg،  %na(درصد سدیم تبادلی)، th،sar، co3، hco3، so4، tds (سختی کل)، ec، ph و anion (سولفاتها، بی­کرب...

full text

کانی‎‎شناسی تبخیری‏های توالی کواترنری و بررسی تحولات شیمیایی شورابه در پلایای میقان اراک

In this study, brine and sediment samples from the Meighan basin located about 15 km northeast of Arak city were considered. Sediments samples were collected from boreholes and surface sediments of playa bed were studied for their mineralogical content by X-ray diffraction (XRD) technique and sedimentology.The results showed that the Playa sediments were consist of chemical (evaporate) and detr...

full text

مقایسه‎ی خصوصیات هیدروژئوشیمیایی و نحوه تکامل شورابه در پلایای میقان و حوض سلطان

این پژوهش با هدف بررسی هیدروژئوشیمی و نحوه تکامل شورابه در پلایاهای میقان و حوض سلطان، با مطالعه‌ی شورابه‎ها و براساس شواهد هیدروژئوشیمیایی انجام گرفته است. پلایای میقان و حوض سلطان حوضه‎های رسوبی درون قاره‌ای‌اند که در حوضه آبریز قم و در ایران مرکزی قرار دارند. ‌سطح آب در هردو پلایا متأثر از حجم آب‎ها‏ی زیرزمینی وارده به آن، رودهای فصلی، بارندگی و تبخیر است. به‌منظور مطالعه شورابه‌‌ها و نحوه ت...

full text

کانی‎‎شناسی تبخیری‏های توالی کواترنری و بررسی تحولات شیمیایی شورابه در پلایای میقان اراک

در این مقاله رسوب­ها و شورابه‎های برداشت شده از حوضه­ی رسوبی پلایای میقان واقع در 15 کیلومتری شمال شرقی شهر اراک مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‎های تهیه شده از گمانه­ها و رسوب­های سطحی از بستر پلایا، مورد بررسی­های کانی‎شناسی با پرتو ایکس (xrd) و رسوب‎شناسی قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که رسوب­های بستر دریاچه از نوع شیمیایی (تبخیری) و آواری (کوارتز، مسکویت و کانی‎های رسی)‎ تشکیل شده­اند. کانی‎های...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 24  issue 94- چینه شناسی و رسوب شناسی

pages  193- 202

publication date 2015-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023